Het Bossche broekske

“Bossche Broekske”                   sept 2013 

Wat is er toch aan de hand met jou. Waar zijn al die vogels en dieren van vroegere tijden? Als jongske was ik een vaste bezoeker van het broek. Ik zocht kievitseieren, vond de grutto en de scholekster, en menig eendenei belande thuis in de pan. En toch waren er altijd volop eieren te vinden. Soms wel een kleine honderd kievitseieren op een morgen. Het was er heerlijk genieten van de leeuwerik, de gele kwikstaart  en de talrijke weidevogels. In de winterdag kwamen daar de vele doortrekkers bij zoals o.a. de zwaan en gans, maar ook de wintertaling was een vaste gast. In het voorjaar was het de vraag of de ijsvogel weerom kwam. Het broek was een groot vogel domein.  

Maar nu wordt het met het jaar minder, Grutto en kievit zijn vrijwel verdwenen en ook de ganzen laten het broekske steeds meer links liggen.   

De grote vraag is hoe komt dit nu. 

Dat vogels en dieren komen, is in de eerste plaats het voedselaanbod en vooral wat daar van te verwachten is in het broedseizoen. 

Door beheer en klimaat kan dit soms sterk veranderen. 

De weidevogels hebben dikwijls voedselrijk grasland nodig wat overvloedig begraasd wordt. Door het begrazen wordt humus afgegeven aan de grond, waardoor er een rijk bodemleven ontstaat, waar grutto en kievit rijkelijk van kunnen leven. 

Zou dit wellicht een van de redenen kunnen zijn in ons “Bossche broek”, te weinig grote grazers!  En dan ook nog al dat hoge gras. Niet mals genoeg meer voor gans en zwaan, en de grutto en kievit voelen zich er ook al niet meer in thuis. In het hele broek is nergens een zo nu en dan om geploegd stuk land te vinden, waar de kievit in het voorjaar het liefst op broed. Jammer de vogelstand in het broek loopt niet, maar holt achteruit voor zijn aloude bewoners. Deze trekken weg naar betere oorden. Zelfs het aantal reeën neemt momenteel met het jaar af. De dassenburcht is er bij gekomen maar of dat een goede toevoeging voor het broek is betwijfel ik. Ook steeds meer vossen en kraaien bedreigen de laatste weidevogels. Willen wij dan uiteindelijk in het broek alleen nog blauwe graslanden overhouden? Of kiezen wij ervoor meer weidevogels te kunnen zien, wintergasten en wat leuke reeën? 

Als wij voor het laatste kiezen, denk ik dat het roer drastisch om moet. Meer grote grazers, meer bewerkt land. Een goed overleg met boer en tuinder, om gezamenlijk te komen tot een goed beleid, maar ook overleg met de bezoeker van het broek. Is het niet interessant om te weten, waarvoor hij komt, hoelang hij verblijft, wat zijn goede rustplekken en hoe richt je deze in, ook een theehuis onder de Vughterbrug zou natuurlijk fantastisch zijn. Maar ook een bord bij iedere bank, welke je met je telefoon aan zou kunnen klikken, waarna je te horen krijgt wat er zoal vanaf deze plek te zien is, en ook aan wie en waar je je eigen waarnemingen over het gebied kwijt kunt, om zodoende tot een meer interactieve communicatie  te komen. Ik denk dat dit het beheer van het gebied ten goede zou komen. Zoals er de vrienden van den Bosch zijn, zou je kunnen komen tot vrienden van het broek, die gezamenlijk onderhoud activiteiten kunnen verrichten en tevens een aanspreekpunt kunnen zijn. 

Een aantal mogelijkheden en wellicht weet u als lezer er nog meer, om te weer te komen tot een van oudsher “Bossche broek” paradijs, voor al zijn gevleugelde vrienden, de grote grazers en de vele bezoekers. 

Gerard van Run